test

Jak widzi niemowlę? Zabawy rozwijające wzrok

Kiedy dziecko zaczyna widzieć? Jak bawić się z maluszkiem, aby stymulować rozwój jego wzroku? Przeczytaj artykuł pełen pomysłów na zabawy z niemowlakiem.

Kiedy dziecko zaczyna widzieć i jak rozwija się wzrok dziecka?

Wzrok jest najsłabiej rozwiniętym zmysłem u noworodków, dlatego to, co widzą, jest rozmyte, nieostre i czarno-białe. W ciągu pierwszych 6 miesięcy życia dziecka następuje jednak bardzo intensywny rozwój spostrzegania wzrokowego, a pod koniec pierwszego roku życia wzrok malucha staje się prawie tak dobry jak u dorosłego. Roczne dziecko ma rozwinięte widzenie obuoczne i trójwymiarowe, dostrzega barwy oraz umie aktywnie poszukiwać wzrokiem ulubionych zabawek, źródła światła i dźwięku.

Zabawy rozwijające wzrok i koordynację oko-ręka | KapitanNauka.pl

Stymulacja widzenia już od narodzin nie tylko wzbogaca doświadczenia wzrokowe maluszka, kształtując spostrzeganie wzrokowe. Zmysł wzroku ma również ogromne znaczenie dla rozwoju inteligencji dziecka oraz jego mowy1. Pozwala mu także kształtować umiejętności społeczne, bo dziecko może odwzajemnić uśmiech i naśladować mimikę opiekunów oraz nawiązywać i podtrzymywać kontakt wzrokowy. Wspieranie rozwoju wzroku, które odbywa się w formie zabawy, jest również idealnym sposobem na nawiązanie bezpiecznej, pełnej czułości relacji z maluszkiem.

Dostrzegam kontrasty! Rozwój wzroku dziecka od narodzin do 3. miesiąca życia

Noworodki widzą otoczenie jako rozmazany obraz, bez kolorów i tylko z bardzo bliskiej odległości (ok. 30 cm)3. Tuż po urodzeniu ich uwagę przyciągają kontrasty oraz koncentryczne wzory. Dlatego warto podczas wspólnych zabaw pokazywać maluszkowi czarno-białe karty, aby zdobywał jak najwięcej doświadczeń wzrokowych. Karty kontrastowe będą lepiej widoczne niż zabawki w pastelowych pokojach.

Karty kontrastowe malucha (0+ mies.) to zestaw zabaw stymulujących wzrok najmłodszych dzieci.
Karty kontrastowe malucha (0+ mies.)

W ciągu pierwszych 2 miesięcy życia niemowlaka poprawia się jego ostrość widzenia. Między 2. a 3. miesiącem życia dziecko zaczyna interesować się twarzą opiekuna. Lubi badać rączką jego twarz, dotykać nosa, okularów czy włosów. Około 6. tygodnia życia pojawia się uśmiech. Mały człowiek reaguje uśmiechem na uśmiech rodzica. Uwielbia patrzeć na to, co się zmienia. Bardziej niż kolory i kształty interesuje go to, co jest w ruchu.

Zabawy stymulujące wzrok maluszka od narodzin – rozwój ostrości widzenia i zachęcenie do aktywnego patrzenia:

Nawiązuj jak najczęściej kontakt wzrokowy z maluszkiem – mów do niego czule, załóż sobie nos klauna lub coś na włosy, pomaluj usta – będziesz stymulować go w ten sposób do aktywnego patrzenia, budując przy okazji bliskość i wspierać rozwój mowy.

Przygotuj girlandę z czarno-białych kart jako dekorację pokoju dziecięcego, aby stymulować wzrok malucha. Podczas noszenia dziecko będzie mogło obserwować elementy dekoracji.

Pokazuj dziecku pojedynczo karty kontrastowe na wprost oczu – jego pole widzenia jest jeszcze wąskie, a ostrość wzroku niewielka. Możesz zaśpiewać piosenkę związaną z obiektem na karcie, stymulując również słuch maluszka, np. gdy pokazujesz misia, zaśpiewaj: „Jadą, jadą misie”

Oprzyj karty o szczebelki łóżeczka, pozwól maluszkowi swobodnie się im przyglądać w leżeniu na brzuchu. Odwracaj karty, by dziecko obserwowało zarówno koncentryczne wzory, jak i przedmioty.

Ukryj za kartą swoją twarz, a następnie odsłoń kartę i pozwól maluszkowi się jej przyjrzeć. 

Staraj się zwrócić uwagę dziecka na siebie, uśmiechaj się do niego i rób śmieszne miny, zachęcając do obserwowania swojej twarzy i odwzajemniania uśmiechu oraz naśladowania mimiki. Pamiętaj, że maluszek najlepiej widzi twarz z odległości 30–50 cm

Widzę kolory! Rozwój wzroku między 3. a 6. miesiącem życia

U trzymiesięcznego malucha ostrość wzroku jest zdecydowanie lepsza. Zwiększa się zakres widzenia. Dziecko widzi to, co jest wokół łóżeczka czy wózka. Zaczyna również dostrzegać kolory podstawowe: najpierw czerwony, potem żółty, niebieski i zielony. Dziecko zaczyna wyciągać ręce w kierunku zabawek. Jest to pierwszy etap kształtowania się koordynacji oko-ręka. 

Karty kontrastowe malucha (3+ mies.) | Zabawa, która rozwija spostrzeganie barw
Karty kontrastowe malucha (3+ mies.)

Rozwija się również akomodacja oczu – dziecko może oglądać obiekty położone w różnych odległościach, widzi je z różnych perspektyw: noszone na rękach opiekuna, leżąc na plecach oraz na brzuchu. Jest to początek widzenia obuocznego i trójwymiarowego (głębi). Maluch potrafi już podążać wzrokiem za poruszającą się zabawką (40–60 cm od oczu w prawą i lewą stronę) oraz kierować wzrok w stronę źródła dźwięku.  

Zabawy stymulujące wzrok od 3. miesiąca życia – wprowadzenie w świat kolorów:

Opisuj kolory na kartach, nazywaj przedmioty, opowiadaj o emocjach z nimi związanych.

Przyczep kartę do swojej bluzki, by dziecko mogło ją obserwować, np. gdy smarujesz jego ciało balsamem po kąpieli.

Podaj maluszkowi kartę i zachęcaj go do przekładania jej z ręki do ręki.

Przygotuj karuzelę z kart i zachęcaj do oglądania oraz wyciągania do niej rączek.

Wieczorem włącz latarkę i spokojnie przesuwaj ją w poziomie i pionie, zachęcając maluszka do koncentrowania wzroku na przesuwającym się świetle – między 2. a 3. miesiącem życia niemowlaki zaczynają już śledzić poruszające się źródło światła.

Połóż dziecko na brzuszku na podłodze i umieść kartę, a potem przesuwaj ją przed wzrokiem dziecka. Potem możesz ułożyć kilka kart, zamieniać je miejscami i odwracać. Możesz zachęcać maluszka, by wyciągnął dłoń i chwycił kartę.

Pobaw się z dzieckiem w „a kuku!”: pokaż dziecku kartę, nazwij to, co widzisz, następnie zasłoń kartę chusteczkę, powiedz, czego nie ma, a potem z powrotem odkryj kartę.

Dostrzegam szczegóły! Prawidłowy rozwój wzroku od 6. miesiąca życia

Wzrok sześciomiesięcznego niemowlęcia jest już całkiem dobrze rozwinięty. Półroczniak widzi dobrze przedmioty z odległości 1 m. Płynnie śledzi wzrokiem przesuwające się obiekty. Obserwuje karty kontrastowe w każdym położeniu. Coraz bardziej interesuje się również detalami. Od 9. miesiąca zaczyna wyraźnie dostrzegać fakturę obiektów, którą wcześniej poznawał za pomocą dotyku, oraz wskazywać paluszkiem – to jeden z kroków milowych w rozwoju dziecka obok nawiązywania kontaktu wzrokowego. Pod koniec pierwszego roku życia wzrok dziecka staje się prawie tak dobry jak u dorosłego.

Karty kontrastowe malucha (6+ mies.) | Stymuluj wzrok maluszka i pobudzaj jego ciekawość światem
Karty kontrastowe malucha (6+ mies.)

Zabawy stymulujące wzrok od 6. miesiąca życia – rozwój wzroku, koordynacji oko-ręka i dostrzegania szczegółów:

Ułóż karty w kole wokół dziecka, zachęcaj je do przesuwania się wokół własnej osi w leżeniu na brzuchu.

Połóż stosik z kart na niewielkim stoliku, a następnie zrzuć karty ze stołu, aby dziecko mogło obserwować ich spadanie.

Ułóż karty w stosik, a następnie zachęć dziecko, by go zburzyło.

Przymocuj kartę sznureczkiem, np. do łóżeczka dziecięcego, a następnie zachęć niemowlaka, by pociągał za sznurek, przysuwając do siebie kartę.

Rozłóż kilka kart przed dzieckiem, a potem wskaż wybrane zwierzątko i nazwij je. Następnie możesz wskazywać poszczególne części ciała, np. oko, ogon, ucho.

Schowaj karty za kocykiem i pokazuj je z różnych stron: z góry, z dołu lub z boku.

Pokaż dziecku karty czarno-białe, z jednym kolorem i wielobarwne – porównuj i opisuj kolory oraz kształty.

Jak widzi niemowlę? Zabawy rozwijające wzrok | Stymuluj wzrok maluszka i pobudzaj jego ciekawość światem
Karty kontrastowe malucha (6+ mies.)

Pamiętaj, że maluch najbardziej potrzebuje Twojej uwagi i zainteresowania. Jeśli mówisz do swojego dziecka, opowiadasz mu o świecie, zwracając uwagę na kształty i kolory, to stymulujesz malucha nie tylko do aktywnego patrzenia, lecz także wspierasz jego rozwój intelektualny, emocjonalny i werbalny.


1J. Cieszyńska, M. Korendo, Wczesna interwencja terapeutyczna. Stymulacja rozwoju dziecka. Od noworodka do 6. r.ż., Kraków 2007, s. 69.
2A. Garhamn, Pepe ma rodzeństwo, Edgard, Warszawa 2021, s.
3B. Pakuła, Karty kontrastowe malucha (0+ mies.). Poradnik dla rodziców, Warszawa 2022, s. 2.

Komentarze (0)

Brak komentarzy w tym momencie.

Nowy komentarz

Loading...