Rozwój mowy

Rozwój mowy u dziecka – ważne zadanie dla rodziców

Zazwyczaj dzieci uczą się mówić jeszcze zanim na dobre zetkną się z różnymi formami opieki przedszkolnej czy szkolnej. Mimo, że szczytowy moment rozwoju mowy u dziecka następuje zdaniem wielu badaczy w okresie przedszkola, to poprzedzające ten czas pierwsze doświadczenia werbalne małego człowieka niewątpliwie wpływają na jego późniejsze umiejętności komunikacyjne. Stąd bez większego ryzyka można powiedzieć, że to rodzicom i opiekunom przypada najważniejsza rola w procesie zaznajamiania malucha ze światem języka. To od najbliższych dziecko uczy się stopniowo, krok po kroku, nazywać otaczające je przedmioty czy toczące się obok czynności, tworzyć zdania i coraz bardziej rozbudowane komunikaty o rzeczywistości, rozwijać swoje zdolności narracyjne, a wreszcie – za pomocą języka budować relacje z innymi ludźmi i ze światem.

Pierwsze pomoce – karty obrazkowe do nauki mowy

Po materiały wspierające rozwój mówienia można sięgnąć już od najwcześniejszych etapów życia dziecka. Karty obrazkowe do nauki mowy to poręczne zestawy kart z kolorowymi, sugestywnymi obrazkami, na których malec może zobaczyć przedmioty z najbliższego otoczenia: owoce, warzywa, zabawki, rośliny czy zwierzątka. Rodzic bez trudności dopasuje więc ich treść do zainteresowań i aktualnego stanu emocjonalnego pociechy, czy też do ważnych w procesie rozwoju dziecka tzw. faz wrażliwych. Są to okresy, w których dziecko z niezwykłą intensywnością interesuje się danym wycinkiem rzeczywistości, np. oddaje się nieustannie jakiejś czynności. Zaangażowanie takiego naturalnego zainteresowania dziecka w proces jego nauki pozwala na łatwe, związane z mniejszym wysiłkiem rozwijanie nowych umiejętności.

Karty obrazkowe stymulują rozwój mowy poprzez zabawę polegającą m.in. naśladowaniu odgłosów otoczenia (zwierząt czy samochodów). Rozwijają słownictwo, przynosząc jednocześnie wiedzę o najbliższym świecie. Wspierają nie tylko naukę mówienia, lecz także spostrzegawczość czy motorykę małą.

Pierwsze pomoce – puzzle do nauki mowy

Dobrym pomysłem na przyjemne i ciekawe rozwijanie mowy u dzieci przez zabawę jest wykorzystanie specjalnych puzzli. Także tutaj maluch będzie miał okazję głośno zamuczeć czy zaszczekać oraz poćwiczyć umiejętność nazywania przedmiotów z najbliższego otoczenia. Forma puzzli zaangażuje nie tylko buzię, lecz także małe rączki. Dziecko obok mówienia poćwiczy także motorykę małą oraz umiejętność rozróżniania kolorów i kształtów.

Puzzle, podobnie jak karty do nauki mowy można bez kłopotu zabrać na spacer, w podróż czy na codzienne załatwianie sprawunków z dzieckiem. Ciekawe, pełne odgłosów i obiektów otoczenie (zgodne z treścią zabawki) dodatkowo wesprze proces nabywania zdolności mówienia.

Gry i zabawy rozwijające umiejętności komunikacyjne dzieci

Na kolejnych etapach rozwoju mowy, kiedy dziecko rozwija swoje umiejętności komunikacyjne, możemy wesprzeć je np. poprzez wspólne gry i zabawy polegające na snuciu opowieści. Pomogą one dziecku nazwać i oswoić najważniejsze doświadczenia (np. przebieg dnia) oraz dadzą mu możliwość opowiedzenia o swoich emocjach i potrzebach w bezpiecznej, okraszonej zabawą atmosferze. Gry i zabawy rozwijające umiejętności komunikacyjne uczą też, że słowa mają swoją wagę i emocjonalne znaczenie, a świat jest niewyczerpanym źródłem fabuł czekających na rozwinięcie.

Dlaczego warto aktywnie wspierać rozwój mowy i umiejętności komunikacyjnych u dzieci?

Rodzice i opiekunowie to pierwsi przewodnicy dziecka po zawiłym świecie słowa. Od ich zaangażowania i mądrego wsparcia zależą późniejsze zdolności komunikacyjne młodego człowieka. Towarzyszenie maluchowi w procesie rozwijania mowy np. poprzez umiejętnie dobrane gry i zabawy pozwala mu na zbudowanie przyjemnej siatki skojarzeń wokół procesu mówienia. Będzie też dla dziecka jasnym sygnałem, że jego najbliższych żywo interesuje, co ma dopowiedzenia, jak chce wyrazić swoje myśli i uczucia.